معمولا والدین از اصول خاصی برای تربیت کودک و نوجوان خود استفاده میکنند. بسیاری از آنها باور دارند که اصول انضباطی سخت گیرانه گاهی تاثیر بهتری روی تربیت فرزندانشان دارد و زمانی فرا می‌رسد که کودکان به خاطر این روش از آنها تشکر خواهند کرد.
اما حقیقت این است که برخی از اصول رفتاری و انضباطی والدین دارای تاثیرات مخرب و جبران ناپذیری روی شخصیت و هویت کودکان است. در ادامه ۵ مورد از رفتارهایی را معرفی می‌کنیم که افزایش و تقویت اعتماد به نفس کودک و نوجوان را مختل می‌نماید. با ما همراه باشید.
۵ رفتار مخرب که تقویت اعتماد به نفس را مختل می‌کند!
در رفتار با کودک و نوجوان همیشه جمله معروف «هدف وسیله را توجیح نمی‌کند» را به یاد داشته باشید. مهم نیست که تا چه اندازه دلیل خوب و موجهی برای رفتارتان دارید، با این وجود همواره از پنج رفتار زیر پرهیز کنید:
-
مقایسه کودک و نوجوان با خواهر و برادر یا سایر بچه‌ها
شاید فکر کنید که بیان نکات مثبت رفتاری خواهر و برادر تاثیر مثبتی در رفتار فرزندتان دارد ولی واقعیت بر خلاف این است. مقایسه نتیجه‌ای کاملا برعکس دارد.
افرادی که به طور دائم با دیگران مقایسه می‌شوند تصور میکنند که بی ارزش هستند و این تصور کودکتان، برای تقویت اعتماد به نفس او یک سم مهلک است.
-
انتقاد از توانایی‌های ذاتی کودکان، خلق و خو و ویژگی‌هایشان
کودکان با همدیگر فرق دارند. هر کدام از آنها دارای رفتارهای خاص و منحصر به فردی هستند. این که فرزندتان در نقاشی مهارتی ندارد به این معنی نیست که در کارهای دیگر هم فاقد استعداد است.
با انتقاد کردن از کودک و نوجوان نمی‌توانید به افزایش اعتماد به نفس آنها کمک کنید بلکه باعث ایجاد تضاد روحی و افزایش سطح استرسشان می‌شوید.
-
انطباق بی چون و چرا
برخی از والدین فکر میکنند پیروی از نظر و عقیده اکثریت یک راه ایمن است که به فرزندانشان احساس تعلق و امنیت بیشتری در اجتماع می‌دهد.
در حالی که این روش تربیتی نه تنها باعث افزایش اعتماد به نفس کودکان در مقابله با اجتماع نمی‌شود، بلکه در صورتی که بچه ها جرات بیان عقیده و نظر منحصر به فرد و خلاقانه خود را در جمع پیدا کنند، روحشان زیر بار انتقادها و برچسب عجیب و غریب بودن والدین نابود می‌شود.
انطباق با اجتماع و گروه امری ضروری است ولی نباید مانع از بروز خلاقیت‌های فردی کودک و نوجوان شود.
-
بزرگ کردن اشتباهات، مانع افزایش اعتماد به نفس
اشتباه کردن بخش جدایی ناپذیری از زندگی کودک و نوجوان است که باعث رشد و یادگیری بیشتر می‌شود. برخی والدین اشتباهات کودکان را با گناهان بزرگ یکسان می‌دانند و فکر میکنند اشتباه کردن برابر با ناسازگاری و حماقت کامل فرزندشان است.
بزرگ کردن اشتباه بچه ها باعث تخریب روحیه ریسک پذیری شده و مانعی برای افزایش و تقویت اعتماد به نفس است. همچنین مقاومت فرزندتان را در مسیر زندگی کاهش می‌دهد و از او یک شخصیت مضطرب می‌سازد.
-
اعتقاد به رویاهای دست نیافتنی!
اگر کودک و نوجوان برای رسیدن به هدف غیر معمول یا منحصر به فردی تلاش می‌کند، باید او را تشویق کنید. بعضی پدر و مادرها اهداف بچه‌ها را دور دست و غیر واقعی می‌دانند و از تصدیق انها خودداری میکنند یا میخواهند اهداف شغلی و آینده فرزندانشان واقع بینانه‌تر باشد. بهتر است کودکان و نوجوانان را ترغیب کنید تا رویاهایش را دنبال کند و برای رسیدن به آن بهترین تلاششان را انجام دهد.
به این ترتیب در آینده به دلیل رها کردن رویاهایشان سرخورده و افسرده نمی‌شوند و به دلیل افزایش اعتماد به نفس سعی میکنند تا زندگی بهتری برای خود رقم بزند.
روش‌هایی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان
در این بخش روش‌هایی را معرفی می‌کنیم که والدین به کمک آن میتوانند به افزایش و تقویت اعتماد به نفس فرزندشان کمک کنند:
-
به آنها حق انتخاب دهید
- گزینه‌های مختلفی در اختیار فرزندتان قرار دهید. از انتخاب‌های کوچک شروع کنید. مثلا سه نوع غذا برای وعده صبحانه تعیین کنید تا یکی را از میان آنها انتخاب کند. این روش به تقویت اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی کودک کمک می‌کند.
-
همه کارها را برای کودکان انجام ندهید
بچه‌ها برای رشد نیاز به قبول مسئولیت دارند. به آنها زمان بدهید تا برخی وظایف را به تنهایی انجام دهند. انتخاب لباس و پوشیدن آن، آماده شدن برای گردش و .. به کودکان احساس استقلال می‌دهد و به تقویت اعتماد به نفس کمک می‌کند.
-
به بچه‌ها یاد دهید که هیچ کس کامل نیست
- معیارها و انتظارات واقع بینانه برای کودک و نوجوان خود تنظیم کنید ولی دائما به آنها یادآوری کنید که شکست و اشتباه نیز بخشی از زندگی است. در صورتی که دچار اشتباه شدند، آنها را به خاطر آشفتگی‌شان تنبیه نکنید.
-
مسئولیت‌های مناسب برایشان در نظر بگیرید
- متناسب با سن و توانایی روحی و جسمی فرزندتان برخی از کارهای خانه را به او محول کنید.
-
به فرزندان عشق بی قید و شرط دهید
- برای افزایش و تقویت اعتماد به نفس، فرزندتان نیاز دارد تا عشقی بدون قید و شرط دریافت کند. به او بگویید که حتی اگر در کارها دچار لغزش و اشتباه شد، یا در وظایفش شکست خورد، توجه و محبت شما را از دست نمی‌دهد.
-
کودک و نوجوان را ریسک پذیر تربیت کنید
- ریسک پذیری به این معنی نیست که بچه‌ها را به انجام کارهای خطرناک تشویق کنید. بلکه باید به آنها یاد دهید گاهی از محدوده ایمن خود خارج شوند تا بتوانند روی ایده‌ها و مسئولیت‌هایی که خارج از مهارت‌ها و توانایی‌های فعلی‌شان است کار کنند. این روش به تقویت اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان کمک می‌کند.
سخن آخر
تمامی روش‌های تربیتی و انضباطی که انتخاب می‌کنید باید بر مبنای افزایش و تقویت اعتماد به نفس فرزندتان باشد. بنابراین هرگز بچه‌ها را با سایرین مقایسه نکنید، اجازه دهید تا ایده‌ها و اعتقاداتشان را مطرح کنند، به آنها توجه و عشق بی قید و شرط دهید، آنها را با رفتارهای پرخاشگرانه و واژه‌های منفی (ناسزا) خطاب نکنید و بگذارید تا ریسک کنند و از اشتباهاتشان برای یادگیری روش‌های بهتر کمک بگیرند.
منابع:
https://wehavekids.com/parenting/Ten-Ways-Parens-Destroy-Their-Childrens-Self-Esteem